Cyfalaf

Defnyddiwyd arian grant cyfalaf i gadw a gwella cymeriad a gwedd Ardal Cadwraeth Blaenafon. Mae hyn yn cynnwys ymgymryd ag atgyweiriadau sy’n ystyrlon o gadwraeth i adeiladau hanesyddol sy’n gymwys a, ble bynnag y bo hynny’n bosibl, dychwelyd adeiladau at ddefnydd tra’n amddiffyn a gwella cyfansoddiad a chymeriad adeiladau hanesyddol.

Roedd y gwaith cymwys yn cynnwys llechi newydd ar doeau, nwyddau dwr glaw haearn bwrw, ffenestri ac wynebau siopau sy’n deimladwy o ran cadwraeth a rendro calch.

Nodwyd rhestr osodedig o eiddo i’w hystyried ar gyfer y grant yn seiliedig ar leoliad, cyflwr ac ymrwymiad y perchennog i gyfrannu swm cyfatebol at y prosiect yn ystod datblygiad CBS Torfaen o’r rhaglen.

Bethlehem Chapel

Adeilad rhestredig Gradd II yw Capel Bethlehem. Mae’r prif fan ymgynnull wedi cau ers degawd.

Rhoddwyd y caniatâd statudol gofynnol, tendro gan gontractwyr a chyflwyno ceisiadau a chaniataodd hyn i’r grant RhTT gael ei gymeradwyo yn Rhagfyr 2018 gyda’r ymgeiswyr yna’n rhoi arian cyfatebol o Raglen Datblygu Gwledig Cymru.

Dechreuodd y cynllun yn Ionawr 2019 a daeth i ben ym Medi 2019.

Rhoddodd y RhTT arian i gefnogi gwaith amlennu allanol a oedd yn cynnwys to newydd, nwyddau dŵr glaw, fframiau a drysau tebyg am debyg a rendro calch ac atgyweiriadau cydgyfnerthu cyflenwol i ragfuriau carreg a waliau’r ymestyniad i’r ochr a thrwsio portico’r fynedfa. Roedd cyfraniadau effeithlonrwydd ynni o’r RhTT yn cynnwys unedau ffenestri gwydr dwbl a defnydd ynysu o wlân yng ngofod y to er mwyn cael adeiladu mwy effeithlon o ran ynni. Roedd yna atgyweiriadau mewnol hefyd a mesurau effeithlonrwydd ynni a ariannwyd gan y RhTT. Mae’r prosiect yn galluogi dychwelyd yr adeilad cyfan i ddefnydd cynaliadwy tymor hir i’r gymuned yng nghalon Broad Street.

Bethlehem Chapel External ViewBethlehem Chapel Internal View

HM Stores

Arferai HM Stores, 1 Market Street fod yn siop gigydd a ddaeth yn siop gornel Morgan’s ar ddiwedd yr 20fed ganrif

Crëwyd Market Street yn wreiddiol ym 1840 gan John Griffith Williams, fel y farchnad dan do gyntaf ym Mlaenafon.

Cafwyd caniatâd statudol, tendrau contractwr a chyflwynwyd y cais, felly’n caniatáu i’r grant RhTT gael ei gymeradwyo ym mis Mai 2020

Dechreuodd y cynllun ym mis Gorffennaf 2020.

Mae'r RhTT wedi dyrannu cyllid i gefnogi'r gwaith amlen allanol a oedd yn cynnwys to newydd, nwyddau dŵr glaw, fframiau ffenestri a drysau newydd, gwaith rendro gyda chalch ac arwyddion newydd.

Mae’r prosiect yn caniatáu i’r adeilad cyfan gael ei ddefnyddio unwaith eto, mewn modd cynaliadwy yn y tymor hir, a hynny ar gyfer busnes lleol mewn lleoliad allweddol ym Mlaenafon.

Exterior view of HM Stores, showing new signage and door replacement

Yr Hwb

69-70 Broad Steet, Yr Hwb, a arferai gael ei alw yn The Doorway.

Mae’r adeilad hwn yn cynnwys dau adeilad a arferai fod yn siopau. Arferai Rhif 69 fod yn siop losin, groser, delwyr te, a siop ffasiwn i fenywod. Arferai Rhif 70 fod yn Fferyllydd, Deintydd, Drygist, a siop groser. Mae’r adeilad erbyn hyn yn darparu gwasanaethau i bobl ifanc.

Cafwyd caniatâd statudol, tendrau contractwr a chyflwynwyd y cais, felly’n caniatáu i’r grant RhTT gael ei gymeradwyo ym mis Ionawr 2021.

Dechreuodd y cynllun ym mis Ebrill 2021.

Mae'r RhTT wedi dyrannu cyllid i gefnogi'r gwaith amlen allanol a oedd yn cynnwys to newydd, nwyddau dŵr glaw, fframiau ffenestri a drysau newydd, gwaith rendro gyda chalch, arwyddion newydd a lloches newydd yn yr ardd, i bobl ifanc.

Bydd y prosiect yn fan cynaliadwy gwerthfawr iawn yn y tymor hir, sy’n cynnwys lloches yn yr ardd gefn i bobl ifanc Blaenafon.

Mae’r lluniau isod yn dangos y gwydr uwchben y fynedfa newydd a’r arwydd newydd sy’n hongian ar yr adeilad.

Exterior view of The Hwb, showing new signage and detailed glass design above the new entrance

Munchies

24 Broad Street.

Arferai’r adeilad hwn fod yn gigydd poblogaidd, E.J. Morris, ac yn fwy diweddar busnes arlwyo, Sugarloaf Catering.

Cafwyd y caniatâd statudol oedd ei angen, y tendrau gan gontractwyr, a chyflwynwyd ceisiadau a oedd yn caniatáu cymeradwyo’r grant RhTT ym mis Ionawr 2023.

Dechreuodd y cynllun ym mis Mawrth 2023 a chafodd ei gwblhau ym mis Mawrth 2025.

Clustnodwyd cyllid gan RhTT i gefnogi'r gwaith gorchuddio mewnol ac allanol sydd wedi cynnwys uwchraddio’r islawr, mynediad i'r uned breswyl uchaf, to newydd, nwyddau dŵr glaw, fframiau ffenestri newydd ar 'flaen y siop', newid y drysau, rendro â chalch a gosod arwyddion newydd.

Bydd y prosiect yn adfywio safle’r busnes newydd hwn, sydd wedi'i leoli yng nghanol y dref.

Mae'r lluniau isod yn dangos yr adeilad cyn i'r gwaith ddechrau a’r gwaith yn cael ei gwblhau ar hyn o bryd.

Before and after photos of Munchies (24 Broad Street)

The Market Tavern

88-89 Broad Street.

Adeiladwyd y Market Tavern, 88-89 Broad Street, yn y 1850au a bu’n gweithredu dan yr enw hwn naill ai fel tafarndy.

Cafwyd y caniatâd statudol oedd ei angen, y tendrau gan gontractwyr, a chyflwynwyd ceisiadau a oedd yn caniatáu cymeradwyo’r grant RhTT ym mis Mehefin 2023.

Dechreuodd y cynllun ym mis Gorffennaf 2023 a chafodd ei gwblhau ym mis Mawrth 2025.

Clustnodwyd cyllid gan RhTT i gefnogi’r gwaith gorchuddio mewnol ac allanol. Mae'r gwaith wedi cynnwys ailwampio ar raddfa fawr y tu mewn gyda lloriau a waliau newydd i drawsnewid y cynllun i greu dwy uned fasnachol a phum eiddo preswyl. Mae'r gwaith allanol helaeth wedi cynnwys to newydd, nwyddau dŵr glaw, fframiau ffenestri a newid drysau, 'blaen siop' newydd, rendro â chalch a gosod arwyddion newydd.

Mae'r prosiect yn caniatáu i'r adeilad cyfan gael ei ailddefnyddio mewn ffordd gynaliadwy yn y tymor hir i fusnesau lleol mewn lleoliad allweddol ym Mlaenafon.

Mae'r llun hwn yn dangos y gwaith a wnaed ar y Market Tavern a'r gwaith a gwblhawyd ar HM Stores, a thrwy hynny, gwella rhan fawr o Broad Street.

Before and after photos of The Market Tavern